Mecenas Monika – okiem prawnika odc. 4

Dziedziczenie ustawowe

KTO DOSTANIE MÓJ MAJĄTEK?!!!!

Uwaga!!!!! – zasada jest taka, że jeśli nie sporządziliśmy testamentu, to po naszej śmierci dziedziczą po nas określone osoby wskazane w przepisach (kodeks cywilny). Dziedziczenie ustawowe „wchodzi” też wtedy, gdy żadna z osób wskazanych w testamencie nie chce lub nie może dziedziczyć.

W dużym uproszczeniu można wskazać na następujące grupy (usystematyzowane przeze mnie na potrzeby niniejszego wpisu):

GRUPA I – DZIECI I MAŁŻONEK

  • dzieci – no wiadomo, ale tylko biologiczne lub przysposobione (tzw. adopcja) – jeśli wychowujemy dziecko naszego współmałżonka, czy partnera, a formalnie nie zostało ono przez nas adoptowane, to nie jest uprawnione do dziedziczenia (z pewnymi wyjątkami, jak to w prawie)
  • małżonek – (no niestety) – tu także należy pamiętać, iż niezależnie od naszych relacji z partnerem w grę wchodzi tylko osoba z formalnego związku

Ww. dziedziczą w częściach równych, jednak część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż ¼.

Przykłady:

  • przy dwójce dzieci i małżonku każdy z nich otrzymuje 1/3 majątku
  • przy czwórce dzieci i małżonku – małżonek otrzymuje ¼, a pozostałe ¾ dzieli się w częściach różnych pomiędzy czwórkę dzieci (czyli de facto – małżonek 4/16, a każde z dzieci po 3/16 – serio, tak to się liczy)

Co istotne, jeśli któreś z dzieci nie dożyło otwarcia spadku, jego część dzieli się pomiędzy jego dzieci w częściach równych.

A gdy nie ma dzieci?……

GRUPA II – MAŁŻONEK I RODZICE

  • tutaj też nie jest prosto – udział każdego z rodziców wynosi ¼, jednak gdy ojcostwo nie jest ustalone matka otrzymuje ½

A gdy nie ma dzieci ?…. i małżonka?

GRUPA III – RODZICE

W takim wypadku rodzice dziedziczą w częściach równych.

Jednak jeśli jeden z rodziców nie dożył otwarcia spadku – w jego miejsce wchodzi rodzeństwo – dziedziczy w częściach równych.

GRUPA IV – RODZIC Z RODZEŃSTWEM

Jeśli zaś któreś z rodzeństwa nie dożyło otwarcia spadku – jego udział przypada jego dzieciom w częściach równych!

A co, gdy nie ma rodzeństwa, ani dzieci rodzeństwa?

GRUPA V – RODZIC Z MAŁŻONKIEM

W takim wypadku rodzicowi przysługuje udział w wysokości ½

UWAGA!!!!

DOPIERO W BRAKU RODZICÓW, DZIECI, RODZEŃSTWA I ICH DZIECI CAŁY UDZIAŁ PRZYSŁYGUJE MAŁŻONKOWI!

A co gdy nie ma nikogo z ww. osób? Oto przychodzi kolej na kolejną grupę:

GRUPA VI – DZIADKOWIE i reszta

Dziedziczą w częściach równych, a gdyby któreś z nich nie dożyło – jego część przejmują jego zstępni (vide: dzieci), czyli nasze „wujostwo” po polsku mówiąc.

No ale dziadek przecież może nie mieć już dzieci… wtedy jego udział przypada pozostałym dziadkom w częściach równych!

A gdy nie ma małżonka i ww. krewnych – to od 2009r. do dziedziczenia powołane są dzieci małżonka spadkodawcy (tzw. pasierbowie), ale tylko o tyle, o ile nie żyje żadne z ich rodziców.

Myślicie, że to już koniec? Nic bardziej mylnego – gdy nie ma nikogo, o kim pisałam wyżej wjeżdża kolejny podmiot….

GRUPA VII – GMINA

Bo w Polsce nie ma spadków nieobjętych.

Tyle.

Nie zasnęliście?

To do następnego.

Autorka: Monika Sobczyńska (radca prawny)

Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, służy jedynie jako punkt wyjścia i nie stanowi porady prawnej, ani też nie może zostać uznany za świadczenie pomocy prawnej, w tym poradę, opinię prawną, wykładnię prawa lub konsultację prawną w jakiejkolwiek sprawie czy też chęci ich wyrażenia. Zawarte w niniejszej publikacji informacje nie odnoszą się do konkretnego stanu faktycznego.
Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji lub działania należy skonsultować się z radcą prawnym, adwokatem lub specjalistą w danej dziedzinie.

Monika Sobczyńska - radca prawny